Emigreren als DGA in 2025: fiscale kansen en valkuilen onder de Wet Excessief Lenen

De Nederlandse DGA met internationale ambities ziet zich anno 2025 geconfronteerd met een complex samenspel van belastingregels. Met name de combinatie van emigratie en de Wet excessief lenen bij de eigen vennootschap roept vragen op. In deze blog bespreken we de fiscale aandachtspunten bij emigratie van een DGA in het licht van deze wet, en reiken we handvatten aan voor een fiscaal doordachte vertrekstrategie.

De kern van de Wet excessief lenen

Sinds 1 januari 2023 geldt dat aanmerkelijkbelanghouders (DGA's) die meer dan €500.000 lenen van hun eigen BV, belasting moeten betalen over het meerdere. Deze heffing vindt plaats in box 2 tegen een tarief van 31% (2025). De wet beoogt het langdurig uitstellen van belastingheffing over winsten die in de vennootschap zijn achtergebleven tegen te gaan.

Wat gebeurt er bij emigratie?

Bij emigratie van een DGA naar het buitenland treedt artikel 4.16, eerste lid, onderdeel h, Wet IB 2001 in werking. Dit artikel schrijft voor dat er sprake is van een fictieve vervreemding van het aanmerkelijk belang op het moment van emigratie. De aandelen worden geacht te zijn verkocht tegen de waarde in het economisch verkeer, en de daaruit voortvloeiende winst wordt belast in box 2. Deze belasting wordt echter niet direct ingevorderd; de Belastingdienst legt een conserverende aanslag op. Die blijft invorderbaar zolang het belang in stand blijft.

De Wet excessief lenen leidt op het moment van emigratie niet tot een afzonderlijke heffing over het meerdere boven de €500.000, maar de hoogte van de schuld kan wel van invloed zijn op de invorderbaarheid van de conserverende aanslag. Bijvoorbeeld indien de lening oninbaar blijkt of niet zakelijk is. Dan kan de fiscus stellen dat feitelijk sprake is van winstuitdeling, met directe heffing tot gevolg. En als de schuld aan de BV na emigratie weer oploopt, door opnames of door bijgeschreven rente, moet de conserverende aanslag voor dat deel worden voldaan.

Praktische aandachtspunten bij emigratie

1. Herstructurering vooraf: overweeg om de schulden aan de BV af te lossen of om te zetten in dividend (met reguliere box 2-heffing) voordat de emigratie plaatsvindt.

2. Waardering aandelen: laat tijdig een onafhankelijke waardering uitvoeren om verrassingen bij de conserverende aanslag te voorkomen.

3. Documenteer zakelijke verhoudingen: zorg voor goed onderbouwde leenovereenkomsten, zekerheden en aflossingsschema’s.

4. Land van bestemming: let op verdragen ter voorkoming van dubbele belasting en invorderingsverdragen. Sommige landen bieden meer fiscale bescherming dan andere.

5. Vooroverleg: vraag zo nodig vooraf zekerheid via een ruling of vooroverleg met de Belastingdienst.

Conclusie

Emigreren als DGA biedt kansen, bijvoorbeeld voor estate planning of het verplaatsen van ondernemingsactiviteiten. Op dit moment zijn populaire bestemmingen Italië, Portugal en Griekenland. Maar zonder een goede voorbereiding kan de combinatie van de Wet excessief lenen en de conserverende aanslag tot onverwachte belastingheffing leiden. Fiscaal advies op maat en tijdige structurering zijn daarom cruciaal. Een goed geplande emigratie begint vaak al een jaar van tevoren.